Z różnych powodów chodzenie do szkoły może stać się dużym problemem dla dzieci i młodzieży. Ważne jest, aby szybko rozpoznać problem, zrozumieć go i pomóc rozwiązać. Im szybciej, tym lepiej. Nie warto zwlekać, jeżeli pogarsza się frekwencja (nie z powodu choroby). Przymuszanie, kłótnie i napięcie psują relacje w domu, utrwalają niechęć do nauki i placówki. Narastają zaległości, zwiększa się poczucie izolacji, niedopasowania, niezrozumienia, samotności, niszczone jest poczucie własnej wartości młodego człowieka. Po dłuższym czasie kolejne problemy narastają i robi się coraz trudniej dla całej rodziny.
Szkoła jest wielkim wyzwaniem. Dzieci i młodzież w szkole na co dzień mierzą się z wieloma wyzwaniami, w tym:
– oczekiwaniami i zasadami,
– ocenianiem i porównywaniem,
– popełnianiem błędów,
– doświadczaniem nudy,
– budowaniem przyjaźni,
– udziałem w konfliktach,
– rywalizacją,
– funkcjonowaniem w grupie rówieśniczej,
– radzeniem sobie w relacjach z nauczycielami.
Dzięki wyzwaniom w szkole młodzi ludzie stopniowo rozwijają wiele umiejętności, w tym:
– rozwiązywania problemów,
– radzenia sobie z emocjami,
– asertywności,
– porozumiewania się,
– współpracy,
– radzenia sobie w relacjach z rówieśnikami i osobami dorosłymi,
– budowania i podtrzymywania bliskich relacji.
Są uczniowie, którzy nie radzą sobie w nauce, nie dogadują się w grupie, nie mają przyjaciół, doświadczają dręczenia i izolacji, mają tendencję do impulsywnych lub lękowych zachowań. Mogą to być powody odmawiania chodzenia do szkoły. Warto wspomnieć, że czasami powodem nie jest szkoła, a problemy w rodzinie. Dom może wywoływać takie napięcie, że trudno dziecku angażować się w życie szkolne. Młodzi ludzie mogą nie zgłaszać bezpośrednio niechęci do szkoły, ale coraz to inne dolegliwości zdrowotne, za którymi mogą stać trudne emocje. Sprawy bywają zawiłe i skomplikowane. Zawsze warto jednak szybko reagować.
Jeżeli powstaje bariera nie do pokonania, pogarsza się frekwencja, rosną zaległości, konieczne jest poznanie powodów i szukanie rozwiązania. Ważne jest, aby odkryć, co blokuje dziecko czy nastolatka i pomóc mu dobrze czuć się w szkole, uczyć się i mieć przyjaciół. Zmiany mogą wymagać różnorodnych oddziaływań, np.: poprawy regulacji emocji, rozwijania umiejętności społecznych i budowania bliskich relacji, integracji klasy, wsparcia pedagogicznego, terapii rodzinnej, czy wsparcia umiejętności wychowawczych rodziców, czy leczenia farmakologicznego. Szybkie reagowanie zwiększa szanse na powrót do zdrowego funkcjonowania.
